Kanker met kleur

Hoe kan ik het onderwerp van mijn blog van vandaag nu eens tactisch brengen? Ik weet van mezelf dat ik nogal eens lomp uit de hoek kan komen. Meestal niet eens zo bedoeld, maar juist als spontane reactie ergens op. Het kan zijn dat de titel vragen oproept, of misschien leidt tot het optrekken van één wenkbrauw à la Amerikacorrespondent Erik Mouthaan. Mijn verklaring is echter simpel.

Het is precies wat het is: de titel onderschrijft de foto erboven. Aan iedere kankersoort is een bepaalde kleur gekoppeld, die soms per land afwijkt. Wist je dat? Misschien wel, maar nog altijd zijn velen het meest bekend met het roze lintje dat symbool staat voor Pink Ribbon. Een organisatie die is opgericht voor vrouwen met borstkanker en die zich voor hen inzet om een beter leven te kunnen leiden in alle fases van hun ziekte. Een zeer nobel streven. Ze timmeren behoorlijk aan de weg en ik kan me dan ook heel goed voorstellen dat ze daardoor grote bekendheid verworven hebben.

Ieder jaar in oktober brengen zij een roze armbandje op de markt, steeds in een ander ontwerp -maar altijd roze. Het armbandje is in vele winkels te koop, je kunt er bijna niet omheen. Ook ik heb er een paar van voorgaande jaren in mijn la liggen. Ik steun met alle liefde zo’n project en het goede doel er achter.

Echter, als ik het roze armbandje draag, wordt dat direct in verbinding gebracht met Pink Ribbon en dus borstkanker. Het klinkt misschien heel raar wat ik nu ga zeggen: maar sinds ik zelf met endeldarmkanker te maken kreeg, was het net alsof ik daardoor mijn “eigen kankersoort” verloochende. Dat is natuurlijk niet zo, maar zo voelde het ineens.

Kijk, dit armbandje kreeg ik een paar jaar geleden van Don, voor mijn verjaardag, als aanloop naar een hoopvol nieuw jaar, “schoon” oftewel “vrij-van-kanker”. Na wat zoekwerk was ik erachter gekomen dat (endel)darmkanker wordt aangeduid met donkerblauw. Niet te verwarren met lichtblauw, want dat staat voor prostaatkanker.
Het armbandje is speciaal zo voor mij gemaakt en ik draag het met enige trots, wanneer ik maar wil. Niet per se (alleen)in oktober en niet per se ieder jaar een nieuwe. Nee, precies deze, die de losse eindjes bij het woord Courage met elkaar verbindt.

Iemand merkte eens op: Oh wat grappig dat jij een blauw armbandje draagt in plaats van roze, want dat zilveren dingetje is toch een Pink Ribbon lintje? Ehhhm….bijna goed. Ik wilde niet al te bot uit de hoek komen en wist er vriendelijk op te reageren met: Het is inderdaad een gedenk-armbandje en het blauw staat voor darmkanker.
Ooohh, aha…wist ik niet…
En jawel, sinds de laatste jaren wordt steeds meer het donkerblauwe lintje, naast het roze in de oktobermaand onder de aandacht gebracht. Mooi!

En toch….
Ja hoor, daar gaat ze weer -verzucht een stemmetje in mijn hoofd. Heeft ze eindelijk haar aandacht met dat blauw, is het nog niet genoeg….
Ja, nou, nee….kijk…

Het is net zoiets als wat vroeger het Astmafonds was. Jarenlang werd dat zo genoemd, maar de organisatie was er ook ten gunste van patiënten met COPD en alle andere longziekten die daar nog bijkwamen. Alleen ‘astma’ dekte de lading al lang niet meer en dus werd de naam in 2013 in één adem veranderd in Longfonds. Slim en hoe helder wil je het nog hebben: één woord dat alle vormen van longziekten omvat.

Oké, en wat heeft dat nou met dit verhaal te maken? Ehm….nou zo’n beetje als dat één woord staat voor “alle vormen van” in vergelijking met één kleur die staat voor “alle vormen van” – in dit geval: kanker.
En ja, klopt, die kleur is er.

Wie herinnert zich niet het initiatief van topwielrenner Lance Armstrong, die in 2004 het welbekende gele polsbandje -verwijzend naar zijn gele trui- wereldwijd lanceerde? Een deel van het aankoopbedrag ging naar de door hem opgerichte Foundation en was slechts één van de acties waarvan de gelden ten goede kwamen aan ondersteuning van kankerslachtoffers en voor kankeronderzoek. Bovendien liet je door het dragen van het bandje zien, dat je de strijd tegen kanker ondersteunt. Een mooi gebaar toch als je iedereen die aan welke vorm van kanker dan ook lijdt, zichtbaar een warm hart kunt toedragen?

Dat het dragen van het gele bandje ineens ongewenst een andere lading kreeg, is bijzonder spijtig. Het gebeurde nadat Lance Armstrong schuldig werd bevonden aan jarenlang gebruik van in de wielersport verboden dopingmiddelen. Hij werd daarmee in één klap verguisd, waar ooit zo bejubeld. Met zijn schorsing voor het leven, waardoor hij niet meer als wielrenner mag deelnemen aan wedstrijden, werden ook de gele polsbandjes ineens taboe -zo leek het. Het bandje werd nu jammer genoeg gekoppeld aan Lance zelf in plaats van aan het doel wat hij ermee voor ogen had. Daar bovenop werd hij steeds minder gezien als de voorvechter van kanker.

Ergens in een van de vele artikelen die erover geschreven zijn, las ik de vraag van iemand met betrekking op het polsbandje: Waarom is hier nooit een lintje -The Yellow Ribbon- voor in de plaats gekomen?
Nou, het is er dus wel: in Belgie!
Toevallig vandaag, 15 oktober is het bij onze Belgische zuiderburen de Dag tegen Kanker. Iedereen wordt daar opgeroepen het gele lintje te dragen om daarmee alle kankerpatiënten en hun naasten een hart onder de riem te steken.

Hier in Nederland beleven we een ‘subtiele’ roze golf in de maand oktober, door een statement te maken voor alle vrouwen met borstkanker. Let wel: vrouwen. Want, hoewel er ook mannen zijn met borstkanker, voor hen gaat de kleur roze dan weer niet op.
Nee, dat is dus een paarsachtige mix van roze en blauw

En dan tot slot, maar niet geheel onbelangrijk:
Het donkerpaarse lintje is symbool geworden voor de aanduiding van Wereldkankerdag. Ontstaan in februari 2000, waar in Parijs de eerste Wereldtop tegen kanker werd gehouden. De datum 4 februari is toen uitgeroepen tot Wereldkankerdag. Dé dag waarop mensen wereldwijd stilstaan bij kanker, de bewustwordingsdag.