Sterke verhalen

Onlangs had ik een weerzien met mijn neef, die al een tijdje niet in Nederland woont en voor een paar dagen over was gekomen. We spraken over onze jeugd en daarbij kwamen ook  TV programma’s  ter sprake. Via onze gezamenlijke favoriet The Thunderbirds en gegiechel over Catweazle, belandden we ineens bij De Stille Kracht. Een Nederlandse TV verfilming naar de gelijknamige roman van Louis Couperus. Het verhaal speelt zich af op Java en is een combinatie van tropische magie en oosterse ondoorgrondelijkheid, zo wordt het omschreven.  

Ik herinner me hoe de serie begon met een mannenstem die op een lijzige geheimzinnige toon sprak: Hier op Java noemen ze het “Dat waar je niet over spreekt” en het is overal. Het schuilt in de grond. Het sist in de vulkanen. Het komt aanwaaien met verre winden. Het ruist aan met de regen. Het rolt aan met de donder….. Daarna volgden nog wat zinnen en tot slot eindigde het met: Dat waar je niet over spreekt. Het is de stille kracht. 

Hoe de serie verder verliep, deed er op dat moment voor ons niet toe, maar het haalde wel onze herinneringen naar boven. Met name aan de mysterieuze verhalen die onze ouders, ooms en tantes vertelden over ‘vroeger in Indië’. Verhalen die we als kind spannend vonden, maar ook een best griezelig.

Onverklaarbare dingen, daar ging het over. Zoals over een schommelstoel die spontaan ging schommelen zonder dat er iemand op zat. Of over een vriendinnetje dat uit school meekwam naar huis en dan vroeg Wie is die meneer die daar op de bank zit? -terwijl er niemand anders in huis was.
Oh en dan had je ook nog de mythes, bijvoorbeeld over Pontianak een mooie vrouw die slachtoffers lokt met haar onweerstaanbare verschijning en hoog gelach… Een eng verhaal om als kind te horen, maar waar we nooit genoeg van kregen.

Hoe ouder we werden, hoe sterker de verhalen. Vertelde de één een spannend verhaal, dan deed de ander daar nog een schepje bovenop. Tijdens een zoveelste familie kampeerweekend zaten we een van de avonden in de voortent, dicht bij elkaar, rondom een waxinelichtje in blik. Een legergroen blik overigens, want mijn vader nam ongeveer alles mee wat bruikbaar was uit de kazerne waar hij werkte. Onze uitstapjes leken daardoor vaak meer op een militaire oefening dan ‘gewoon kamperen’, maar dit terzijde. 

Zo in het donker kwam dan altijd de vraag: Wie weet nog een spookverhaal?  Alle ouwe koeien werden dan weer uit de sloot gehaald, hier en daar nog wat aangedikt vooral om elkaar flink de stuipen op het lijf te jagen. Rare lui soms, die Indo’s 😉

Mijn toenmalige vriend was er inmiddels al aan gewend geraakt. Hij hoorde de verhalen aan en dacht er het zijne van. Tot hij op een keer  zei: Jullie altijd met je verhalen! Nou…ik heb er nu ook eentje voor jullie. Opeens waren alle ogen gericht op hem.  Vertel! Vertel!
En hij begon:

Het is een tijdje geleden begonnen. Ik word gepest door een man met een schep. Heel vreemd. Als ik ‘s avonds naar mijn bed ga, dan hoor ik hem zodra ik het licht heb uitgedaan. De eerste keer dacht ik Wat is dat toch voor geluid? Het lijkt wel alsof er iemand buiten loopt met een schep achter zich aanslepend. Je weet wel, zo’n geschraap over de straat. Dus ik mijn bed uit, naar het raam, gordijn opzij… maar niemand te zien. Nu was het geluid ook weg, dus de man was uit zicht verdwenen.

De volgende avond gebeurde het opnieuw. Licht uit, donker en ja hoor:  geschraap van een schep. Weer ben ik gaan kijken en weer was er niemand te zien. Ik heb gewacht tot er misschien nog iemand tevoorschijn kwam, maar de straat bleef leeg. Bizar.

De derde avond heb ik eerst op hetzelfde tijdstip als van de avonden ervoor gewacht in het donker, toen gebeurde er niets. Maar daarna deed ik het licht even aan en weer uit… en ja hoor! Daar was hij weer! Volgens mij wacht hij gewoon tot ik naar mijn bed ga en zodra ik het licht uit doe, dan begint hij mij te treiteren….maar wie doet nu zoiets?

Voor ons was dit al een mooi verhaal, zeker omdat het nog dagen zo door ging. De oohh’s en aahhh’s waren niet van de lucht om het mysterie van de onzichtbare man met de schep.  Tot…. het verhaal een andere wending kreeg.

Ik weet eindelijk wie de man met de schep is!
Je weet toch die poster bij mij aan de muur? Ik knikte. Je weet toch die hoofdschakelaar voor het licht bij de deur? Ik knikte.
En je weet ook dat er bovenaan bij de muur waar mijn bed staat een trekschakelaar is met een touwtje eraan? Ik knikte.
Oké… een schaterlach volgde. Ik trok mijn wenkbrauwen op, want wat viel hier nou te lachen? Desondanks werd ik toch ook al lacherig op voorhand.

Nou let op. Ik heb het eens overdag uitgeprobeerd. Eerst het licht aan met de knop bij de deur. Ik ben op bed gaan liggen en trok het licht uit aan het koordje. Nu had ik laatst een sleutelhanger aan dat koord gehangen, zodat ik het wat makkelijker kan pakken. Zodra ik aan dat koord heb getrokken, zwiept het heen en weer door het gewicht van die sleutelhanger. Nu is de onderkant van die poster die daar aan de muur hangt, een beetje omgekruld… Daar schraapt dat koord dus langs en die sleutelhanger schuurt tegen de muur. Dus je raadt het al…

Neejjjj…..whoehahaha…Nou, dat was ‘m dan: de man met de schep! Ontmaskerd op klaarlichte dag…

Nu dit allemaal weer zo komt bovendrijven, moet ik er nog steeds om lachen. En met een tikje weemoed denk ik terug aan al die avonden samenzijn van toen, vooral met Indische snackjes en sterke verhalen….