Examenstress?

Ik ken de verschijnselen. Ik héb de verschijnselen…soort van.
Hoe is dat nou mogelijk op mijn 67ste?

Het internet zegt het volgende over examenstress: 
“Gespannen zijn voor een examen is in principe niet erg. De spanning helpt je alert te zijn en beter te presteren. Dit is gezonde stress.“

en vervolgt daaronder met:
“Faalangst is letterlijk de angst om te falen. Je bent bang om fouten te maken en niet aan je eigen of andermans verwachtingen te voldoen.”

Je zou haast tegen mij zeggen: “Hee joh! Meer dan de helft van je leven zit er op. Dat is toch al lang niet meer van toepassing op jou?”
Ja, nee, kijk. Feitelijk heb ik niet letterlijk examenstress. Ik kamp eerder met een gevoel dat daar verdacht veel op lijkt.

Zonder al te diep in te gaan op het inhoudelijke ‘waarom, waarvoor’, want dat doet er nu even niet toe, ik was de afgelopen dagen nogal bezig met het schrijven van een officieel stuk. Het is zoiets als een verslag. Daaruit moet blijken dat ik de kennis die ik heb opgedaan begrijp en hoe ik die toepas in mijn dagelijkse leven. Hoe ervaar ik dat, waar loop ik tegenaan, hoe ga ik daar mee om en meer van dat soort bevindingen.

Ik weet wel, degenen die mijn stuk nu in hun bezit hebben, zullen het precies met deze insteek lezen. Waar maak ik me dan druk om? Het zit puur in mijn hoofd, ook dat weet ik. Mijn gedachten vertalen het, en ik voel het, als ‘beoordeeld worden’. Herkent iemand dit? (Zeg mij dat ik niet de enige ben)

Je snapt: dit gespannen zijn, kan ik dus niet bepaald benoemen als ‘gezonde stress’ zoals het hierboven geschetst wordt. Nee, ik noem het irritante stress. Don zo onderhand ook, want hij moet het ontgelden. Ik ben namelijk niet bepaald het zonnetje in huis, zeg maar. Niet als ik schrijf -want het moet “voldoen aan”- en ook niet nu het af is. Want, nu wacht ik op Het Oordeel. Hm, zo klinkt het nóg dramatischer. Weet je, het komt vast goed.

Faalangst is het eigenlijk niet, als ik de uitleg daarover nog eens opnieuw lees. Het is meer mijn rare gedachtegang dat anderen beter zijn, doen, hebben, weten, kunnen…en wat ik al niet meer weet te verzinnen. Mijn zelfvertrouwen blijkt dan toch een raar iets en gaat op zo’n moment met mij aan de haal. Gek genoeg, want op een ander moment sta ik ergens te shinen (lees: overduidelijk aanwezig te zijn), terwijl het me totaal niet interesseert wat anderen er van vinden. Al klim ik niet zo snel meer op een tafel om daar bovenop te gaan dansen, maar dat is meer een lichamelijk dingetje…

Ander voorbeeldje:
Ik deed ooit een mannequin opleiding ergens in Den Haag. Niet lachen, en zeg nou niet dat ik geen lef had. Ik was zeventien of achttien, zoiets. Het was een leuke ervaring waar van alles aan bod kwam. Van houding, poseren, lopen op de catwalk, make up, manicure, kapsel, etiquette, drama, omgangsvormen en nog een aantal dingen. Mijn vader had nog de ijdele hoop dat het zoiets was als “Hoe maken ze van mijn dochter een dame?” Wishful thinking pa.

Een van de examenonderdelen was een modeshow voor eigen familie en genodigden in Hotel des Indes. Daar werden we ter plekke door een jury beoordeeld.
Over het lopen van de show maakte ik mij niet druk. Een chique boetiek uit Scheveningen liet ons hun kleding showen. In de slotronde mochten we ons kledingstuk zelf bepalen. En dáár maakte ik mij dus wel druk over.

De twijfel sloeg toe, toen ik de andere meisjes onderling hoorde praten. De één vertelde dat ze een designers dress mocht lenen “Van Mamá”, de ander kreeg iets uit Parijs. En ik? Ik kreeg het op mijn zenuwen.
Nee, geen faalangst. Wel de onzeker-makende gedachte: anderen hebben mooier, duurder. Snap je? En dus was ik thuis niet echt het zonnetje. Want, wat moest ik aan?
Mijn moeder maakte zich daar totaal niet druk om. Zij opperde meteen al haar idee: “Trek mijn sari maar aan.”

Een sari is niets meer dan een lap stof van -in haar geval- zes meter lang, die je op een bepaalde manier om je heen slaat. Het is het bekendste kledingstuk dat door vrouwen in India wordt gedragen. Mijn moeder had het ooit als cadeau gekregen en heeft het één keer gedragen naar een feest. 
Tsja, een sari….zou dat zomaar kunnen naast alle avondjaponnen van de anderen? Zou het niet uit de toon vallen? Ja! Het viel uit de toon, anders gezegd: het viel op. Het viel dusdanig op dat ik er een prijs mee won. 

De eerste prijs ging, terecht, naar de jonge vrouw die al zoveel ‘glamour’ uitstraalde van zichzelf, zij was echt wat ze noemen een verschijning. Sommigen hebben dat gewoon. 
De tweede prijs was voor originaliteit. Die kreeg ik dus.
Zie je wel: Waar had ik me druk om gemaakt?
Examenstress? Nergens voor nodig!

Deze foto is hetzelfde als de titelfoto.
Don heeft hier pas heel veel later mijn moeder naast mij gemonteerd.
Nee niet digitaal, dat bestond toen nog láng niet.